Barnsteen kralen voor het maken van sieraden

Iedereen weet wel wat barnsteen is, want barnsteen is hot!

In winkels, op markten, fairs en op beurzen, overal zijn sieraden van barnsteen kralen te vinden. Soms onwaarschijnlijk goedkoop, soms bespottelijk duur. Ook kopen steeds meer mensen een ruw stuk barnsteen. Gewoon omdat het mooi is, puur natuur en… zo’n slordige 50 miljoen jaar oud! De stukjes barnsteen kunnen dikwijls een bijzonder verhaal vertellen over de wijze van ontstaan in en aan de boom, heel, heel lang geleden. Ruwe stukken zijn prijzig, dat wel. Grotere stukken barnsteen zijn nu eenmaal zeldzaam.

Eigenlijk is barnsteen tijdloos. Tal van oma’s hebben sieraden van barnsteen liggen, die hun kleindochters vandaag de dag als trendy sieraad willen dragen. Het bijzonder fraaie, lichtend goudgele, bruine of groene ‘organische mineraal’ is al sinds de vroegste tijden een gewild sieraad op zich.

Barnsteen of amber kralen

Baltische, Dominicaanse en Mexicaanse barnsteen zijn alom bekend en populair. Maar er is meer! Barnsteen (ook wel amber genoemd) is er in meerdere soorten en op veel meer plaatsen in de wereld te vinden.

Een andere bekende barnsteen komt voor in de tropische gebieden rondom het Caribisch gebied en Zuid Amerika. Veel van deze barnsteen wordt gevonden in Brazilië, Colombia, Ecuador, Guatemala en Venezuela. Ook hier gaat het om fossiele hars van hetzij pijnbomen of een bepaalde bonenplant. Het verschil is zit hem in de kleur en de leeftijd.

Want hoewel de groene Caribische barnsteen al zo’n 5 miljoen jaar oud is, is het jonger dan de Baltische barnsteen. Daarmee is het een vrij nieuw geïntroduceerd fossiel op de wereldmarkt. De Caribische barsteen is altijd helder of bijna helder en heeft een licht groenachtig tot donker groene kleur. De Baltische barnsteen daarentegen is meestal goudgeel, licht tot donkerbruin gekleurd. Vaak troebel of ondoorzichtig van kleur. In de verschillende soorten amber komt de natuurlijke schoonheid goed naar voren.

De Caribische barnsteen is van edelsteen kwaliteit. Het wordt dus gevonden in het Caribisch gebied en Zuid Amerika. In dit enorme gebied worden afzettingen van zowel ’jonge’ als aanzienlijk oudere barnsteen gevonden. Hoewel het gebied enorm is, wordt de groene Caribische barnsteen maar in zeer beperkte hoeveelheden gevonden. Bovendien is de winning van barnsteen uiterst gevaarlijk. Daardoor is er maar een beperkte hoeveelheid mooie sieraden met groene Caribisch barsteen op de markt verkrijgbaar.

Barnsteen wordt gewonnen door ‘bell pitting’. Dit is eigenlijk niets anders dan een gang graven in de bergwanden die bestaan uit een combinatie van verweerde kwetsbare rots en kleihoudende grond. Op hun knieën kropen de mijnwerkers met kaarslicht door de gangen. De vochtigheid in de mijnen was erg hoog. De temperatuur draaglijk koel, met een bedompte lucht. Als het regende moesten de mijnen sluiten, omdat de gaten onmiddellijk gevuld werden met water.

Alle barnsteen is een fossiele boomhars. Sommige barnsteen bevat insluitsels van bijvoorbeeld insecten, torretjes, stukjes oude flora of luchtbelletjes.

Miljoenen jaar geleden werden dergelijke beestjes als insecten, hagedisjes en andere beestjes ‘gevangen’ in de kleverige hars van een boom dat in barnsteen veranderde. Eigenlijk is barnsteen het verleden bevroren in de tijd. Het verleden van miljoenen en miljoenen jaren! Het is moeilijk om zelfs zo'n afstand in de tijd voor te stellen.

Door veel ingewikkelde factoren is alle barnsteen verschillend van chemische samenstelling en fysieke eigenschappen. De fossiele hars is bijvoorbeeld van verschillende soorten naaldbomen en loofbomen afkomstig. Ook leeftijd is een van de belangrijke factoren. Daardoor kan zelfs barnsteen gewonnen in eenzelfde regio enorme verschillen vertonen.

Jongere barnsteen is meestal zachter omdat de ‘droogperiode’ om uit te harden korter is. Om vooral de ‘jonge’ Caribische barnsteen ook in sieraden te verwerken, is er een technologie ontwikkeld om de Caribische barnsteen te verharden. Dit gebeurt niet met chemicaliën, maar de barnsteen wordt met een speciaal tijdschema in een drukvat (autoclaaf) geplaatst. Overigens, ook de Baltische barnsteen wordt gehard in autoclaven, zij het met een ander tijdschema.

Sieraden met Barnsteen kralen

Na de behandeling in de autoclaaf kan zowel de Baltische als de groene Caribische barnsteen met dezelfde gereedschappen en machines worden bewerkt en verwerkt in sieraden.

De Baltische en de Caribische barnsteen kralen hebben beide hun eigen schoonheid en charme. Daarom worden ze ook vaak samen met andere edelstenen in juwelen verwerkt.